AKP’nin parti yönetimi ve Bakanlar Kurulu’nda yapacağı değişikler kesin gözüküyor. İktidarın siyasi kadroları değişse bile, ekonomi açısından önemli bir değişiklik olmayacağını, şimdiden söyleyebiliriz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bu tür değişiklik dönemlerinde ya kurultayın hemen önünde, ya da hemen ardından kabinede değişiklik yapıyor. O nedenle siz bu satırları okurken belki de Bakanlar Kurulu değişiklikleri yapılmış olabilir. Parti yönetimindeki değişiklik yarın kesinleşecek.
Kabine değişiklikleri konusunda çok değişik yorum ve analizlere rastlıyoruz. Kimisi kapsamlı bir değişiklik beklerken, kimisi ise 4-5 bakan değişimiyle yetinileceğini söylüyor. Uzun süredir, bakanlıktan alınacak bazı isimler AKP kulislerinde dolaşıyor. Sadece dolaşmıyor, buna bağlı olarak partide “Bakanlık kapma yarışının birkaç aydır sürdüğünü” biliyoruz.
Bazı kulis haberleri sızsa da, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve bazı aile bireyleri dışında kabine değişiklikleri konusunda, kesin bilgisi olan partili olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Kurultay için hazırlanan sloganlara bakıldığında da tek adam iktidarını, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı partinin önüne koyma sürecinin devam edeceği” zaten anlaşılıyor.
Böyle bir iktidar anlayışında bakanların inisiyatiflerinin sınırlı olması kaçınılmaz. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu tercihini uzun zamandır uyguluyor. Dünyadaki son siyasi iklim de, bu eğilimini kuvvetlendirmesi için, onun elini rahatlatmış durumda.
ŞİMŞEK’İN ALTERNATİFİ YOK
Ekonomiyle ilgili bazı bakanların değişmesi kaçınılmaz görülüyor. Örneğin Ticaret Bakanı’nın değişeceği birkaç aydır konuşuluyor. Yine ekonomiyle ilgili Ulaştırma ve Altyapı, Enerji ve Tabi Kaynaklar, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı gibi makamlarda değişiklik olacağı da, son dönemde konuşulanlar arasında. Ekonomi yönetiminin patronu sayılan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “yeri en sağlam Bakanlardan biri” olduğunu düşünüyorum. Bu arada bazen değişeceği söylense de, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın da koltuğunu koruyacağını tahmin ediyorum. Son dönemde ekonomiyle ilgili gidişatın aksadığı, özellikle enflasyonla mücadelede başarı sağlanamadığı çok açık. Buna bağlı olarak parti içinden de Bakan Şimşek’e karşı homurdanmaların yeniden artmaya başladığını biliyoruz.
Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Böyle bir süreçte Bakan Şimşek’i değiştirme lüksü bulunmadığını” düşünüyorum. Tabii ki buna karşı “Erdoğan her şeyi yapabilir kimsenin koltuğu garantide değil” diyenler olacaktır ve bunlar haklılar. Ancak Erdoğan’ın bu kritik süreçte alternatifi gözükmeyen Şimşek’i değiştirerek, ekonomiyi iyice kırılgan hale getirmesi rasyonel bir karar olmaz.
EKONOMİYİ YÖNETMEK İYİCE ZORLAŞACAK
Şimşek, istediği ekonomik kararların hepsini uygulamaya koyamadı. İlk dönemlerinde “istediklerini yapamadığı takdirde görevden affını isteyeceği” konuşuluyordu ama zaman içinde bunun olamayacağını gördük. Bakan Şimşek, Cumhurbaşkanı’nın istemediği tedbirler için ısrarlı olmadı, düşük maaş zammı gibi bazı isteklerini kabul ettirse de, iktidarın genel ekonomik anlayışını değiştirecek adımları atamadı. Bundan sonra da, belli ki atamayacak.
O nedenle ekonomik gidişat son dönemdeki gibi, aynen devam edecek. Yani; en azından bir yıl daha enflasyonla mücadele gevşek biçimde sürecek, enflasyonla mücadelede dar ve sabit gelirliler üzerine yüklenmeye, yoksullaşma artmaya devam edecek.
Anlayış aynen devam edecek ama ekonomi yönetiminin işinin daha da zorlaşacağını söylemek mümkün. Çünkü enflasyon yeterince düşmediği halde, faizlerdeki iniş ve kurlardaki hızlanmanın sürmesi konusunda siyasi bir irade gözüküyor. Bunların hepsinin birden devam etmesi ise faiz yüzde 40’ın altına düştüğünde, dövizde hareketin başlaması riskini beraberinde getirebilir.
“Döviz rezervleri rekor seviyelere ulaştı, o nedenle bir yıl boyunca bu gidişatın aynen devam ettirileceğini” söyleyenler çoğunlukta. Ancak ekonomide ve sosyal alanda yaşananların bir “stres birikimi” yarattığını ve “küçük sayılabilecek iç ve dış krizlerde bile dövize gidişin çok hızlanabileceği” ihtimalini gözden uzak tutmamak gerekiyor.